ΧΑΡΙΝ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Θέλετε να αντιδράσετε στο μήνυμα; Φτιάξτε έναν λογαριασμό και συνδεθείτε για να συνεχίσετε.

Το πονητικό σύνδρομο της αγωγής. (Δημήτρης Λιαντίνης - Homo Educandus)

Πήγαινε κάτω

Το πονητικό σύνδρομο της αγωγής. (Δημήτρης Λιαντίνης - Homo Educandus) Empty Το πονητικό σύνδρομο της αγωγής. (Δημήτρης Λιαντίνης - Homo Educandus)

Δημοσίευση από ΜΑΡΙΟΡΗ Τετ Απρ 25, 2012 10:54 pm

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΑΝΤΙΝΗΣ - HOMO EDUCANDUS σελ 30 - 34

Το πονητικό σύνδρομο.

Πρέπει να αναγνωρίσουμε πως το όλο παιδευτικό γεγονός συνοδεύεται από μια αίσθηση οδυνηρού ποιού. Η αποκάλυψη της μορφής μέσα από τα δυνητικά της στοιχεία, ο μετασχηματισμός του ανθρώπινου φυράματος σε ειρμούς νέας ζωικής υφής είναι ένα είδος γέννησης.

Είναι λοιπόν φυσικό την όλη διαδικασία να συμπαρακολουθούν οι ωδίνες της γέννησης. Αν μάλιστα λογαριαστεί ότι η γέννηση αυτή πραγματοποιείται όχι σαν στιγμιαίο ούτε σαν συντελικό, αλλά σαν γεγονός διάρκειας, οι ωδίνες της μόρφωσης λαβαίνουν χαρακτήρα σταθερό και ανεξοικείωτο.

Παιδεύω σημαίνει ασκώ το έργο της αγωγής, μορφώνω. Ταυτόχρονα όμως σημαίνει και υποβάλλω σε δοκιμασία. Ο Πλάτων έχοντας συλλάβει τη βασανιστική χροιά του φαινομένου συνιστούσε το παιδευτικό γεγονός να επιτελείται στο μεταίχμιο του παιδεμού και του παιχνιδιού (της παιδείας και της παιδιάς).

Το οδυνηρό σύμφυτο που συνοδεύει την αγωγή – κάτι όπως ο πόνος που θα ΅νιωθε το μάρμαρο από τη σμίλη, ή το έλασμα από τις σφυριές του καλλιτέχνη – επειδή κατά κανόνα προσκρούει στην ανθρώπινη δεκτικότητα, εφόσον η φύση μας φέρνεται από την ορμή της αποφυγής του πόνου, δεν αφήνει την παιδευτική επίδραση να λειτουργήσει ολοκληρωτικά.

Εξ αιτίας αυτού η αγωγή τις περισσότερες φορές, τόσο στις ατομικές όσο και στις συλλογικές περιπτώσεις, απεργάζεται μορφές ατελείς, τραυματικές και παράμορφες.

Εάν ο άνθρωπος έβρισκε πάντοτε το βουλητικό σθένος να υπομένει το βασανιστικό ποιό της αγωγής, η ζωή του θα ΅παιρνε το ρυθμό ρωμαλέας ανάβασης σε όλο και τελειότερες μορφές.

Αυτή η τροπαιοφόρα ανέλιξη της ημέρωσης θα κατακτούσε το ύψιστο σημείο της, τη στιγμή που θα συνέπεφτε με την ύψιστη στιγμή της ζωής μας. Δηλαδή με το θάνατό μας.

Σήμανση αυτής της έξοχης διαπλοκής αποτελεί η πληροφορία για το Σωκράτη πως δεν κουράστηκε να διδάσκεται ως τα γεράματά του, σε συνδυασμό με τη διαβεβαίωση του Αλκιβιάδη ότι ο ψυχικός του κόσμος ήταν μια διαδοχή από αγάλματα άναυδης ωραιότητας.

Σπουδάσαντος δε αυτού και ανοιχθέντος ουκ οίδα ει τις εώρακεν τα εντός αγάλματα. αλλΆ εγώ ήδη ποτΆ είδον, και μοι έδοξεν ούτω θεία και χρυσά είναι και πάγκαλα και θαυμαστά.

Το πονητικό σύνδρομο της αγωγής, ο αγωνικός της χαρακτήρας, την δορυφορούν όπως η παγωνιά το χιόνι. Τα ρήματα άγειν, ducere και ziehen που δίνουν τις λέξεις αγωγή, education και Erziehung, περιέχουν την ιδέα του συρμού, της έλκυσης, της κινητικής βιαιότητας, της εκδοράς, του άβολου αιφνιδιασμού της τροπής.

Η ίδια η λέξη χαρακτήρας που από ανθρωπολογική άποψη αποδίδει τη μορφή που τείνει να λάβει η όψη της εσωτερικής μας οργάνωσης, όπως την χαλκουργούν οι επάλληλες μετακοσμήσεις που προκαλεί η αγωγή, φέρνει ετυμολογικά το νόημα της αιμάσσουσας νύξης (χαράσσειν).

Αυτό το βάναυσο στοιχείο σπρώχνει τον άνθρωπο στην απόκλιση και στην παραδρομή από το νοητό σχήμα της άρτιας μορφής. Της πρωταρχικής δηλαδή εικόνας, που, σαν την ιδέα του κινούντος ακινήτου, με την ερωτικής της ένταση προσανατολίζει και συνεφέλκει τη μορφή που τείνει να δημιουργήσει στον άνθρωπο η παιδευτική διαδικασία, και που το πρώτο γνώρισμά της είναι η διατήρηση του είδους μας μέσα στη φύση και σύμφωνα με το νόμο της τάξης του κόσμου.

Όσο και να μη φαίνεται καθαρά, το οδυνηρό σύνδρομο της αγωγής, συμπαρακολούθησε εμφαντικά και επηρέασε κυρίαρχα την εξέλιξη της ζωής και της ιστορίας του ανθρώπου.

Τι σημαίνει κάμψη και παραχώρηση μπροστά στο μόχθο που συνοδεύει το φαινόμενο της αγωγής, ώστε καθώς κρυσταλλώνται να ξεμακραίνει ο τύπος του ανθρώπου από τον αυθεντικό του αρχέτυπο;

Ας παραβάλουμε τη δύναμη της αγωγής με τη ροή του ποταμού και τη μόρφωση του ανθρώπου με το σχήμα της κοίτης. Η κάμψη και η υπεκφυγή του ανθρώπου μπροστά στο οδυνηρό της αγωγής είναι η πρόσκρουση και η αναστροφή της ροής μπροστά στο σκληρό πέτρωμα που συναντά το ποτάμι.

Όπως τότε το ποτάμι βρίσκοντας ποριά στα μαλακά της όχθης χύνεται στα πλατώματα και μεταβάλλει την κοίτη σε λίμνη, παρόμοια ο άνθρωπος ενδίδοντας στις ελάσσονες και τις εύκολες διαφυγές αφήνεται στις παραμορφώσεις που υποδηλούν το ξεμάκρεμά του από την αρχαϊκή μορφή του.

Η ανθρώπινη μόρφωση θα ΅παιρνε σχήμα σύμφωνο με το δυναμικό της υπόδειγμα, όταν ο άνθρωπος σύντριβε το βράχο για να ανοίξει πόρο, και δυνάμωνε με επιχώματα τα μαλακά της όχθης, για να φρουρήσει τη διάχυση της κοίτης. Αυτός ο αγώνας περιγράφει τη νίκη του επάνω στο οδυνηρό στοιχείο της αγωγής.

Το πώς αποκλίνει και διαστρέφεται η μορφή, εξ αιτίας της αδυναμίας του ανθρώπου να κυριαρχήσει επάνω στο μόχθο της αγωγής το υπαινίσσεται το ακόλουθο παράδειγμα από τον ιστορικό χώρο. Ό,τι εξυπονοεί το μέγεθος της σημασίας του είναι οι συνέπειες:

Η οικοδομική πτυχή της πολιτικής του Περικλή θα είχε διαφορετική χροιά από την άποψη του φυσικού νόμου και του ανθρώπινου λόγου, εάν τα χρήματα που χρειάστηκε για τα έργα της δωδεκαετίας, ο μεγάλος εκείνος αθηναίος δεν είχε αφήσει την εντύπωση στις ελληνικές πόλεις ότι τα είχε υφαρπάξει από τις ίδιες.

Εάν τη δυσκολία, δηλαδή, και το μόχθο που του παρουσιάστηκε, προκειμένου να σχηματίσει αυθεντικά τη μορφή του, είχε βρει έναν τρόπο περισσότερο έντιμο και λιγότερο εύκολο να τα υπερνικήσει, παρά να καταφύγει στην ευκολοποριά του συμμαχικού ταμείου και στην αγνόηση της βούλησης των ελληνικών πόλεων.

Οι παιδαγωγοί οφείλουν να βλέπουν πως ανάμεσα στο χάρμα των θαυμάτων της Ακρόπολης και στη γκριμάτσα των τεράτων του πελοποννησιακού πολέμου, που ακολούθησε αμέσως, υπάρχει ο γεωμετρικός ρυθμός και η φυσική δικαιοσύνη που κολάζει και αποκαθιστά την παραφθορά της μορφής σε παραμόρφωση.

Εάν τα έργα της Ακρόπολης εσήμαναν την αποκορύφωση της ελληνικής στιγμής, το τίμημα για την αδικία που παρακολούθησε την ανύψωσή τους όφειλε να είναι η καταστροφή της Ελλάδας. Ο τραγικός μύθος που ανοίγει με τα λατομεία της Πεντέλης, κλείνει με τα λατομεία της Σικελίας.

Με τον ίδιο τρόπο, και εφόσον τηρούνται οι αναλογίες, θα βρούμε ότι συμπεριφέρεται η λογική των πραγμάτων σε όλες τις περιπτώσεις που η βουλητική μας ανεπάρκεια μπροστά στην τραχύτητα του παιδευτικού γεγονότος το υποχρεώνει να ευνοεί τις μορφικές κακοτεχνίες, ώστε αντί για την αυθεντική μας μορφή, να σκαρώνει τη λυπητερή της καρικατούρα.

Από το σημείο αυτό αντικρύζουνται και κατανοούνται όλες οι διαστροφές, τα παρακρούσματα, οι κακοτυπίες, οι στρεβλώσεις, οι καταβιασμοί, οι εκτροπές, και οι ασυμμετρίες του μορφωτικού μας διάκοσμου.

Και από το ίδιο σημείο ερμηνεύουνται και καταδικάζουνται όλες οι εξουσίες του κακού στη ζωή μας, η θητεία της αδικίας, το ωράριο της ψευτιάς, οι υπερωρίες της βαρβαρότητας, και η υπερκόπωση της παρακμής.

Και σε ορίζοντα πλατύτερο προοιωνίζεται και εικάζεται απειλητικά ο τόνος της ξεπεσμένης εποχής μας, τα ιδεώδη του ωφελιμισμού και της απανθρώπησης, και το κράτος της σύγχυσης και του παραλογισμού.

Η κούραση του ανθρώπου μπροστά στη δυσκολία να αναζητεί την πρώτη του μορφή κάνει την αγωγή παραγωγή και τη μόρφωση παραμόρφωση.

Παραγωγή με την έννοια που ο Ιωάννης σε άλλους καιρούς έλεγε «ο κόσμος παράγεται» ή με την έννοια που σήμερα οι βιομήχανοι λένε «αύξηση της παραγωγής». Και παραμόρφωση, με την έννοια που κάποιες σκανδαλοθηρίες περιγράφουν κάποιες γυναίκες που γεννούν σκύλους.
ΜΑΡΙΟΡΗ
ΜΑΡΙΟΡΗ

Αριθμός μηνυμάτων : 5300
Εγγραφή : 13/01/2008

Επιστροφή στην κορυφή Πήγαινε κάτω

Επιστροφή στην κορυφή

- Παρόμοια θέματα

 
Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης