Ο ΧΕΡΜΑΝ ΕΣΣΕ ΚΑΙ Η ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΗΣ ΟΛΜΕ

Αν κανουν οι καθηγητες την απεργια μεσα στις Πανελληνιες θα ειναι πολυ μαλακες. Συγνωμη απο τους φιλους εκπαιδευτικους αλλα ειναι ξεκαθαρος εκβιασμος στις πλατες των παιδιων μας ,
που μεσα σε ενα φαιδρο παραπαίον εκπαιδευτικο συστημα δινουν τον δικο τους - μοναχικο- αγωνα,
στηριζουν την αγωνια για το μελλον τους -ετσι οπως εμεις τους το υποθηκευσαμε- κ τους κοπους χρονων σε 2 ρημαδοβδομαδες εξετασεων,
μεσα σε ενα πλαισιο διδασκαλιας που δεν προσφερει ουσιαστικη γνωση
κ επιπλεον γινονται μπαλακι κ θυματα συνδικαλιστικων οργανωσεων , μικροκομματικων συμφεροντων κ ανευθυνοτητας.
Ειχα την τυχη να ζησω ως υποψηφια φοιτητρια την πρωτη των πρωτων απεργεια εν μεσω εξετασεων - δώσαμε Ιουλιο-...κ δεν θα ηθελα το ιδιο σκηνικο, την ιδια αβεβαιοτητα, τον ιδιο πολεμο νευρων να ζησει η κορη μου...
Στο ονομα του αγωνα τοτε κ εκεινη η απεργια, στο ονομα του αγωνα κ η σχεδιαζομενη. Και τι αλλαξε - προς το καλυτερο- στην παιδεια μας αναρωτιεμαι εγω μεσα σε αυτα τα 24 χρονια κινητοποιησεων, αντιδρασεων , διεκδικισεων,καταληψεων,απεργειων ???

Η ΚΑΡΑΜΕΛΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

«...εις βάρος των μαθητών»

Πάγια και ασφαλής κατάληξη όλων των ανακοινώσεων που αναφέρονται στην κόντρα κυβέρνησης - εκπαιδευτικών. Ανάλογα με την προέλευση των ανακοινώσεων, στο πρώτο μέρος της φράσης αναφέρεται ως αιτία είτε η κυβέρνηση (από την αντιπολίτευση) είτε οι δάσκαλοι (από την κυβέρνηση).

Είναι γνωστό ότι η εξέλιξη του ανθρώπου αρχίζει από την παιδική του ηλικία, εδραιώνεται στην εφηβική και κορυφώνεται στα πρώτα νεανικά χρόνια. Κάθε βίωμα που χαρακτηρίζει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τις συγκεκριμένες περιόδους αποτελεί εφόδιο ή εμπόδιο για την περαιτέρω πορεία κάθε ατόμου, πάντοτε συνυπολογίζοντας την αντίδραση του ίδιου ως προς το γεγονός.

Διαβάζοντας κανείς τα βιβλία του Έσσε διαπιστώνει την αγάπη του συγγραφέα κατ’ αρχήν προς τον άνθρωπο και ιδιαιτέρως στα παιδιά και στη διαπαιδαγώγησή τους. Σε αρκετά έργα του διαφαίνεται η προσπάθειά του να παρουσιάσει την ιδιοσυγκρασία και τον ψυχολογικό αναβρασμό που τα παιδιά νιώθουν ανάλογα κάθε φορά με τις συνθήκες που ζουν και τα γεγονότα που βιώνουν. Και πάντοτε ενσκήπτει με μεγάλη προσοχή στην ανάγκη τους να νιώσουν ελεύθερα, να γευτούν με κάθε αίσθησή τους τα χρόνια της αθωότητας, όπως συνηθίζουμε να λέμε.

Στο μυθιστόρημα του Έρμαν Έσσε «Κάτω από τον τροχό» ο Χανς Γκίμπενρατ είναι ένας προικισμένος έφηβος, ο οποίος προετοιμάζεται για να δώσει εξετάσεις για τη Θεολογική Σχολή του Μάουλμπρον. Οι ικανότητές του στα μαθήματα έχουν στρέψει πάνω του το ενδιαφέρον όλου του χωριού, στο οποίο κατοικεί με τον πατέρα του. Οι δάσκαλοί του τον βοηθούν με τα μαθήματα των εξετάσεων, διάφοροι συγχωριανοί ρωτούν διαρκώς για την πορεία του Χανς. Κι όταν εκείνος καταφέρνει να περάσει δεύτερος στη Σχολή, δέχεται τις επευφημίες από όλο το χωριό.

Στο πρώτο έτος της Σχολής ο Χανς κάνει τις πρώτες του παρέες και αφιερώνει τον περισσότερο χρόνο του στη μελέτη. Παράλληλα όμως οι πρώτες αποχωρήσεις από τη Σχολή από πρωτοετείς μαθητές δεν αργούν και η αφοσίωση του Χανς κλονίζεται. Τα γεγονότα διαδέχονται το ένα το άλλο και ο μικρός ήρωας του Έσσε αντιλαμβάνεται πρώτος ότι όλα αυτά τα χρόνια που βρισκόταν πάνω από τα βιβλία είχε αφήσει κάτι πίσω του: τη ζωή του.

Σκέφτομαι πώς μπορεί να κρίνει κανείς τον Έσσε, το νομπελίστα συγγραφέα, του οποίου τα έργα έχουν αγγίξει πλήθος κόσμου. Κι εδώ, όπως σε όλα τα κείμενα του Έσσε, υπάρχει εξαιρετική απεικόνιση τοπίων και της φύσης γενικότερα. Η αφήγηση γίνεται σε τρίτο πρόσωπο και σε απλή γλώσσα, ενώ υπάρχει συνοχή και καλή ροή στο κείμενο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μετάφραση της Γιώτας Λαγουδάκου είναι πάρα πολύ καλή.

Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα, όπως και όλα τα έργα του Έσσε, δίνουν πάντοτε την ίδια αίσθηση: ακόμα και αν κάποιος διέβλεπε τρόπο βελτίωσής τους, πάντοτε παρουσιάζουν την εικόνα ενός ολοκληρωμένου έργου, άρτιου από κάθε άποψη, στο οποίο o συγγραφέας έχει βάλει ένα κομμάτι της ψυχής του.

http://www.diavasame.gr/page.aspx?itemID=PPG1386_869

Ο ΕΣΣΕ ΚΑΙ Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΗΜΕΡΑ

Hermann Hesse(1877-1962)

σχολιάζει ο Θανάσης Μπαντές

Το 1906 σε ηλικία 29 ετών ο Γερμανός, βραβευμένος με Νόμπελ, συγγραφέας Χέρμαν Έσσε έγραψε το μυθιστόρημα «Κάτω από τον τροχό». Θέμα του έργου η εκπαίδευση. Χαρισματικός νέος σε μικρό χωριό της Γερμανίας καταπλήσσει τους δασκάλους με τις ικανότητές του κι ως εκ τούτου κρίνεται απαραίτητο να προχωρήσει στις εκπαιδευτικές βαθμίδες και να σπουδάσει. Εδώ ακριβώς ξεκινά το δράμα αφού ο Έσσε αριστοτεχνικά ξεδιπλώνει τη σαθρότητα του εκπαιδευτικού συστήματος, το απόλυτα συγκεντρωτικό, αυταρχικό πνεύμα της εποχής. Η εκπαίδευση γίνεται δουλεία καθώς ο μαθητής ως απρόσωπος σκλάβος πρέπει να αποστηθίσει πληροφορίες και να ανεχθεί νοσηρές νοοτροπίες με τις ευλογίες της κοινωνίας και την αμέριστη συγκατάθεση των γονιών. Η εκπαίδευση παρουσιάζεται ως κάτι απολύτως αποκρουστικό, ως διαδικασία απάνθρωπη, ως Γολγοθάς. Κάτι σαν τέρας που καταβροχθίζει τους νέους. Η ευφυΐα μετατρέπεται σε κατάρα. Ο ήρωας του έργου ουσιαστικά στερείται τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια γιατί είναι ευφυής και τελικά ο αναγνώστης μακαρίζει τα υπόλοιπα παιδιά που κρίθηκαν ακατάλληλα για εκπαιδευτική συνέχεια κι αφέθηκαν στην ησυχία τους. Η χαρά δεν υπάρχει στην εκπαιδευτική διαδικασία από θέση αρχής. Το γέλιο εξαλείφεται ως στοιχείο κατώτερων υπάρξεων και τα μόνα που έχουν αξία είναι οι απολυταρχικοί κανόνες, οι εξοντωτικές ποινές και το αυστηρό πνεύμα της καταπιεστικής σοβαρότητας. Το αποστειρωτικό πνεύμα της εκπαίδευσης, αποκομμένο από κάθε πλευρά της πραγματικής ζωής, οδηγεί το νέο στην πιο βαθιά άγνοια αφού γνωρίζει τραγικό τέλος μόλις ανακαλύπτει την αληθινή χαρά στη συντροφικότητα και το ανέμελο μεθύσι ενός πανηγυριού.

Σήμερα, πάνω από 100 χρόνια από τη συγγραφή του βιβλίου, τα πράγματα στην εκπαίδευση έχουν αλλάξει. Δεν υπάρχουν σωματικές ποινές, υπάρχει ασφαλώς πιο φιλελεύθερο πνεύμα, οι γονείς ασχολούνται πολύ με την ψυχολογία των παιδιών, γίνονται απόπειρες για δημιουργική επαφή με την τέχνη, οργανώνονται εκδρομές που συνδυάζουν τη χαρά με τη μόρφωση.

Παρόλα αυτά βλέπουμε μαθητές να μισούν το σχολείο, να καταστρέφουν τους σχολικούς χώρους, να χαράζουν αυτοκίνητα καθηγητών, να σκίζουν και να καίνε βιβλία. Γιατί συμβαίνει αυτό; Είναι οι μαθητές απείθαρχοι; Κι αν αυτό είναι μια εξήγηση τότε πάλι δεν φέρει ευθύνες η εκπαίδευση; Ποια είναι η φύση της εκπαίδευσης σήμερα;
Παρά τις αλλαγές το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στην αποστήθιση πληροφοριών. Ημερομηνίες, ονόματα και νούμερα είναι πάντα οι κυρίαρχες πληροφορίες που ζητούνται σε κάθε εξέταση. Ακόμα και οι εξετάσεις που αφορούν τον ΑΣΕΠ εκπαιδευτικών βασίζονται σ’ αυτό το μοντέλο. Όταν ο πρώτος που αποστηθίζει είναι ο ίδιος ο καθηγητής τι σύστημα εξέτασης θα περάσει στους μαθητές του; Η φιλοσοφία της παπαγαλίας δεσπόζει και τελικά η δημιουργική φαντασία και η ελευθερία έκφρασης ματαιώνονται αφού η σκέψη καλουπώνεται πάνω στο κοινώς αποδεκτό, στο δεδομένα σωστό της εποχής. Τι περιθώριο ουσιαστικής αμφισβήτησης υπάρχει στο σχολείο; Ενθαρρύνεται η αμφισβήτηση στο σχολείο; Πόσο κοντά είναι η εκπαίδευση στα προβλήματα του σύγχρονου νέου;

Κι αυτή η υπερεντατικοποίηση που αποσκοπεί; Η σχολική ύλη της ελληνικής εκπαίδευσης είναι η πιο εκτενής απ’ όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Αυτά που ζητούνται στην Ελλάδα ως βασικές γνώσεις για να εισαχθεί κάποιος στο πανεπιστήμιο, σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, πιο προηγμένα, είναι καθαρή πανεπιστημιακή ύλη. Η υπερεντατικοποίηση ξεκινά από το δημοτικό όπου από τις πρώτες τάξεις έχουμε υπερβολικές απαιτήσεις από τους μαθητές σχεδόν σε όλα τα αντικείμενα που διδάσκονται. Για ένα μαθητή γυμνασίου το εφτάωρο είναι σχεδόν δεδομένο. Απαιτούμε από 13χρονους και 14χρονους μαθητές να είναι συγκεντρωμένοι και να συλλέγουν πληροφορίες για 7 συνεχείς ώρες με δεκάλεπτα διαλείμματα. Αν αναλογιστούμε ότι ο μαθητής του γυμνασίου μετά το σχολείο έχει άλλες 2-3 ώρες φροντιστήρια, ξένες γλώσσες κτλ, και μετά απ’ αυτά να διαβάσει και να κάνει τις ασκήσεις του καταλαβαίνουμε ότι η υπόθεση αποκτά παράλογες διαστάσεις. Ποιος είναι ο χρόνος που απομένει; Ο μαθητής γυμνασίου, αν θέλει να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του, πρέπει να μην κάνει τίποτε άλλο παρά εκπαιδευτικά καθήκοντα. Πού είναι λοιπόν η χαρά της εκπαιδευτικής διαδικασίας; Γιατί να νιώθει αγάπη για το σχολείο;

Αν συνυπολογίσουμε τις άθλιες κτιριακές υποδομές με τα τεράστια κάγκελα και τις αυστηρά τσιμενταρισμένες αυλές αντιλαμβανόμαστε ότι η απέχθεια είναι το μόνο λογικό συναίσθημα.

Όσο για τους μαθητές του λυκείου δεν χρειάζεται να γίνει λόγος. Οι υποψήφιοι της Γ λυκείου που διαβάζουν και θέλουν να πετύχουν σε κάποια αξιοπρεπή σχολή φτάνουν στα όρια της νεύρωσης. Το υπερβολικό άγχος που εκδηλώνεται με κλάματα, αϋπνίες, ανορεξίες κτλ θεωρείται σχεδόν κάτι φυσιολογικό. Σχεδόν κάθε χρόνο έχουμε αυτοκτονίες την περίοδο των Πανελλαδικών. Τα φαινόμενα αυτά κάνουν τον Έσσε – πάνω από 100 χρόνια μετά – να είναι απολύτως επίκαιρος.

Το οξύμωρο της υπόθεσης είναι ότι οι αδυναμίες της εκπαίδευσης πρέπει να είναι πασιφανείς αφού μόνο έτσι εξηγείται ότι κάθε κυβέρνηση που εκλέγεται κάνει εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις. Δεν έχουμε δει κυβέρνηση τα τελευταία χρόνια που να μην αλλάξει κάτι στο εκπαιδευτικό σύστημα. Μεταρρυθμίσεις επί μεταρρυθμίσεων που προφανώς όλες κρίνονται αποτυχημένες και γι’ αυτό αντικαθίστανται.

Όλο αυτό το μεταρρυθμιστικό κλίμα τελικά αποτελεί ένα επιπλέον πρόβλημα αφού δεν προσφέρει τίποτε άλλο πέρα από αβεβαιότητα και το θύμα είναι πάλι ο μαθητής που δεν ξέρει τι του ξημερώνει. Όλοι οι μεταρρυθμιστές καταδικάζουν τα φροντιστήρια και διατείνονται ότι θα τα καταπολεμήσουν. Όλοι οι μεταρρυθμιστές οδηγούν, σχεδόν μαθηματικά, το μαθητή στα φροντιστήρια.

Το πρόβλημα της εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι ότι ποτέ δεν αντιμετωπίστηκε ως αυτόνομο, ξεχωριστό ζήτημα. Φυσικά δεν είναι δυνατό να τεθεί εκτός κοινωνικών αναγκών ή εκτός της παραγωγής, αλλά εδώ πρόκειται για κάτι άλλο. Η εκπαίδευση ήταν και είναι παρακλάδι και δεκανίκι οικονομικών και πολιτικών παραγόντων κι όλες οι μεταρρυθμίσεις την αντιμετωπίζουν έτσι.

Σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν χιλιάδες αδιόριστοι εκπαιδευτικοί που απασχολούνται στα φροντιστήρια. Τα φροντιστήρια αποτελούν τρομακτικό παράγοντα απασχόλησης και οικονομίας. Νάτη λοιπόν η εκπαιδευτική υπερεντατικοποίηση που πιάνει τους μαθητές απ’ τ’ αυτί και τους οδηγεί στο φροντιστήριο. Τα μεταρρυθμιστικά λόγια είναι καταδικασμένα να παραμένουν λόγια. Φτάσαμε να δούμε το μεταρρυθμιστικό φιάσκο του Αρσένη που ισχυριζόμενος την κατάργηση των εξετάσεων και την πάταξη των φροντιστηρίων έκανε τις Πανελλαδικές να διαρκούν 2 μήνες και υποχρέωσε τους υποψήφιους να δίνουν όλα τα μαθήματα της Γ λυκείου. Δίνανε μάλιστα εξετάσεις σε πανελλαδικό επίπεδο και οι μαθητές της Β λυκείου. Τα φροντιστήρια κάνανε χρυσές δουλειές.

Βλέπουμε να ανοίγουν νέα τμήματα ΤΕΙ και πανεπιστημίων σε όλες τις επαρχιακές πόλεις δίνοντας πτυχία με μάλλον αμφίβολη επαγγελματική κατάρτιση, πολύ μακριά από τις παραγωγικές ανάγκες της κοινωνίας. Οι περισσότεροι πτυχιούχοι αυτών των σχολών μένουν άνεργοι από θέση αρχής. Κι όχι μόνο αυτό αλλά αυξήθηκε σημαντικά και ο αριθμός των εισακτέων στις ήδη υπάρχουσες σχολές δημιουργώντας έτσι υπερπληθώρα επιστημόνων που υποβάθμισε τα πτυχία. Στη χώρα μας έχει δημιουργηθεί η νέα τάξη του επιστημονικού προλεταριάτου που χτυπιέται στην ανεργία ή απασχολείται με μισθούς πείνας. Το σημαντικότερο επιχείρημα των υποστηρικτών αυτής της κατάστασης είναι ότι δεν φεύγουν οι νέοι να σπουδάσουν στο εξωτερικό κι έτσι η χώρα δεν χάνει συνάλλαγμα. Χώρια που τονώνονται οι επαρχιακές οικονομίες με τους φοιτητές που φιλοξενούν. Δηλαδή και πάλι υπερτερούν τα οικονομικά κριτήρια που καθορίζουν την εκπαιδευτική πραγματικότητα. Οι πραγματικές ανάγκες της εκπαίδευσης δεν έχουν καμία σημασία, αφού μόνιμα μέσω της εκπαίδευσης εξυπηρετούνται άλλοι στόχοι.

Αν υπολογίσουμε τα φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης, ξένων γλωσσών, ιδιαίτερα, εκμάθηση μουσικών οργάνων, αθλημάτων, υπολογιστών………..και φυσικά τα έξοδα σπουδών σε πανεπιστήμια, ΤΕΙ, ιδιωτικές σχολές κτλ θα δούμε ότι η εκπαίδευση κινεί τη μισή οικονομία της χώρας. Πώς είναι δυνατό να αφήσουμε ήσυχους τους μαθητές όταν είναι οι μεγαλύτεροι πελάτες; Αν η εκπαίδευση δεν αποκτήσει αυτόνομη υπόσταση ώστε να καθορίσει μόνη της τις ανάγκες της και συνεχίσει να άγεται και να φέρεται από εξωγενείς οικονομικούς παράγοντες και μικροπολιτικές σκοπιμότητες, κάθε μεταρρύθμιση είναι καταδικασμένη σε αποτυχία.

http://petridis58.blogspot.gr/2012/02/blog-post_07.html