ΧΑΡΙΝ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Θέλετε να αντιδράσετε στο μήνυμα; Φτιάξτε έναν λογαριασμό και συνδεθείτε για να συνεχίσετε.

Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...

2 απαντήσεις

Πήγαινε κάτω

Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...  Empty Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...

Δημοσίευση από ΜΑΡΙΟΡΗ Παρ Ιουλ 01, 2011 12:58 pm

Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...  4

ΛΕΥΚΑΔΙΟΣ ΧΕΡΝ

Η προτομή του στο Μποσκέτο της Λευκάδας


Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι:

Ο Έλληνας από την Λευκάδα που ταξίδεψε μακριά

και έγινε ένας εκ των εθνικών ποιητών της Ιαπωνίας

«Βλέπω τα παλιωμένα σκαριά που φτάνουν από τα απόμακρα τροπικά λιμάνια κι ανεβαίνω μυστικά στις κουπαστές τους. Όταν ξεδιπλώνουν τις κατάλευκες φτερούγες τους για να πετάξουν μακριά από δώ, στο Νότο, η ψυχή μου -αυτή η ψυχή που έχω- τα ακολουθεί με τη σκέψη της. Κάποια μέρα θα κρυφτώ στον ίσκιο ενός πανιού, στην κουλούρα ενός σχοινιού και θα σαλπάρω για πάντα μαζί τους».

Αυτές οι γραμμές είναι από το χέρι ενός εκ των εθνικών ποιητών της Ιαπωνίας, του Λευκάδιου Χερν στον οποίο είναι αφιερωμένο το σύντομο αυτό σημείωμα.

Ο Λευκάδιος Χερν γεννήθηκε στις 27 Ιουνίου 1850 στην Λευκάδα. Ήταν ο δευτερότοκος γιός του ιρλανδού στρατιωτικού χειρουργού του Βρετανικού Σώματος Επτανήσων, Κάρολου Χερν και της Ρόζας Κασιμάτη από τα Κύθηρα. Πριν από την γέννηση του Λευκάδιου, ο πατέρας του πήρε μετάθεση για τις Δυτικές Ινδίες, ενώ δύο χρόνια αργότερα η Ρόζα και ο μικρός της γιός έφυγαν για το Δουβλίνο, προκειμένου να μείνουν με την οικογένεια του πατέρα του. Όμως η οικογένεια του Κάρολου Χερν δεν δέχθηκε καλά,-παρά τις φαινομενικές αβρότητες,- την Ρόζα και τον Λευκάδιο, εκτός από μια θεία του Κάρολου την Σάρα Μπρενάν, στο σπίτι της οποίας έμειναν λίγο καιρό μετά την άφιξή τους στο Δουβλίνο.

Ο Κάρολος Χερν επέστρεψε από τις Δυτικές Ινδίες, όμως ο έρωτάς του για την γυναίκα του είχε αρχίσει να σβήνει, ενώ η Ρόζα άρχισε να υποφέρει από νευρικές κρίσεις. Ο Κάρολος Χερν έστειλε την γυναίκα του πίσω στην Λευκάδα, έγκυο στο τρίτο τους παιδί, το πρώτο είχε πεθάνει πριν την γέννηση του Λευκάδιου, και εκμεταλλευόμενος ορισμένες γραφειοκρατικές ατέλειες των εγγράφων του γάμου του, πέτυχε να τον κηρύξουν οι αρχές ως ουδέποτε τελεσθέντα. Ο Κάρολος Χερν πήρε πίσω τα παιδιά του, χωρίζοντάς τα από την μητέρα τους, η οποία εν των μεταξύ ξαναπαντρεύτηκε και έκανε άλλα τέσσερα παιδιά. Πέθανε στο Ψυχιατρείο της Κέρκυρας, χωρίς ποτέ να πάει ξανά στην Ιρλανδία να δει τα παιδιά της.

Σε ηλικία πέντε ετών, λοιπόν, ο Λευκάδιος Χερν βρέθηκε οριστικά μόνος στην Ιρλανδία με την θεία του πατέρα του να αναλαμβάνει την διαπαίδαγωγησή του και έχοντας στο νού της να τον κάνει κατ' αρχήν ένα καλό καθολικό και αργότερα κληρονόμο της περιουσίας της. Ήταν η πρώτη μεγάλη τραγωδία της ζωής του.

Μεγαλώνοντας σε ένα καταθλιπτικό περιβάλλον ο μικρός Λευκάδιος, που κανείς δεν αποκαλούσε με το όνομά του, αλλά όλοι τον φώναζαν "Το Παιδί" θα αναπτύξει ένα υπερβολικό φόβο για τα φαντάσματα και τα στοιχειά. Η θεία του αποφάσισε να καταπολεμήσει αυτούς τους φόβους, κλειδώνοντάς τον τις νύχτες στο κατασκότεινο δωμάτιό του. Οι φόβοι του παιδιού μεγάλωναν όταν πήγαιναν στην εκκλησία. Μόνη ανάπαυλα σε αυτή την καταθλιπτική ζωή ήταν οι διακοπές στη Νότια Ιρλανδία, όπου έμαθε να κολυμπάει, αγάπησε την θάλασσα και άκουσε παλιές ιστορίες και θρύλους από τους ψαράδες της περιοχής.

Όταν ο Λευκάδιος έφθασε σε σχολική ηλικία, η θεία του προσέλαβε κάποιον για να του διδάξει τα καθολικά δόγματα, και στοιχεία γραφής, ανάγνωσης και αριθμητικής.

Έμαθε πολύ γρήγορα να διαβάζει και να γράφει καλά και η μεγάλη βιβλιοθήκη του σπιτιού -που δεν το ένιωσε ποτέ δικό του -έγινε το καταφύγιο του.

Εκεί, στην βιβλιοθήκη, μια μέρα έπεσε πάνω σε ένα περίεργο βιβλίο γεμάτο χαρούμενους ημίγυμνους θεούς και θεές, ημίθεους και ήρωες. 'Ήταν ένα βιβλίο για την αρχαία ελληνική μυθολογία.

Αυτές οι φιγούρες που τις αποκαλούσαν διαβολικές, γεννούσαν μέσα στην ψυχή του εννιάχρονου παιδιού ευχαρίστηση.

"Εισήλθα τότε στη δική μου Αναγέννηση" είπε χρόνια αργότερα ο ίδιος.

Τα βάσανά του ωστόσο δεν είχαν τελειωμό, καθώς μια μέρα το βιβλίο εξαφανίστηκε από την βιβλιοθήκη και όταν το ανακάλυψε ξανά, όλες οι εικόνες έλειπαν, ή είχαν κοπεί με ψαλίδι τα "ανήθικα" μέρη τους. Ήταν όμως αργά, το παιδί είχε ξεφύγει από τον καταθλιπτικό κόσμο της κυρίας Μπρέναν, πράγμα που αντελήφθη και η ίδια.

Η γηραιά κυρία ανέθεσε την διαχείριση της περιουσίας της σε ένα μακρινό συγγενή του άνδρα της, τον Χένρυ Χερν Μολυνέ ο οποίος μεταξύ άλλων την συμβούλευσε να στείλει τον Λευκάδιο στο γαλλικό Κολλέγιο του Υβενό κοντά στην Ρουέν.

Σε αυτήν τη μικρή ιερατική σχολή, ο Λευκάδιος ένιωσε ακόμα περισσότερο ξεριζωμένος και απομονωμένος, όμως έμαθε καλά γαλλικά και αυτό του επέτρεψε να έλθει σε επαφή με την γαλλική λογοτεχνία που υπήρξε και η πύλη από όπου εισήλθε στον κόσμο της συγγραφής.

Τον Σεπτέμβριο του 1863, μετά από ένα χρόνο παραμονής στην Γαλλία, και πάλι ο Μολυνέ πρότεινε να σταλεί ο Λευκάδιος εσωτερικός στο Κολλέγιο Σαϊντ Κούθμπερτ στην πόλη Ουσί της Αγγλίας, ένα αυστηρό καθολικό κολλέγιο τριακοσίων μαθητών.

Ως μαθητής διατύπωνε τολμηρές ερωτήσεις που έφερναν σε αμηχανία τους καθηγητές του, ενώ παράλληλα ήταν ο καλύτερος στην έκθεση και τη γλώσσα. Ταυτόχρονα για πρώτη φορά στην ζωή του άρχισε να αποκτά αυτοπεποίθηση και να γίνεται κοινωνικός.

Όλα αυτά θα τελειώσουν, όταν στα δεκάξι του στη διάρκεια ενός παιχνιδιού έσπασε το σχοινί και τον τραυμάτισε σοβαρά στο μάτι που το έχασε οριστικά. Ήταν η δεύτερη μεγάλη τραγωδία της ζωής του.

Ένα χρόνο αργότερα ο Μολυνέ χρεωκόπησε και η θεία του έχασε όλη την περιουσία της. Το 1868 ο Λευκάδιος που αδυνατούσε να πληρώσει τα δίδακτρα του σχολείου βρέθηκε στο Λονδίνο στο σπίτι μιας παλιάς υπηρέτριας της θείας του που δέχθηκε να του προσφέρει προσωρινά στέγη. Άνεργος και απένταρος γύριζε στην μεγάλη πόλη και περνούσε αρκετές ώρες στο Βρετανικό Μουσείο και ιδιαίτερα στην αίθουσα με τα ιαπωνικά αγάλματα του Βούδα. Μια μέρα ο Μολυνέ που κάπως είχε ορθοποδήσει οικονομικά, τον κάλεσε στο γραφείο του. Του έδωσε ένα εισιτήριο χωρίς επιστροφή για τη Νέα Υόρκη και λίγα χρήματα για το ταξίδι, τα τελευταία χρήματα που έπαιρνε από την θεία του, όπως του είπε, προσθέτοντας ότι από εδώ και πέρα ο ίδιος ο Λευκάδιος θα ήταν υπεύθυνος για την ζωή του.

Ήταν οι Ιρλανδοί εργάτες των αποθηκών του λιμανιού της Νέας Υόρκης που βοήθησαν τον Λευκάδιο Χερν να επιβιώσει όταν βρέθηκε μόνος και απένταρος στα πεζοδρόμια της μεγαλούπολης. Συχνά κοιμόταν στον δρόμο, εργάστηκε ως σερβιτόρος, υπηρέτης, τυπογράφος και διορθωτής. Πάλεψε με το κρύο, την πείνα και τη μοναξιά και θα μπορούσε να είχε χαθεί οριστικά αν δεν βρισκόταν στον δρόμο του, στο Σινσινάτι, ένας Άγγλος τυπογράφος, ο Χένρυ Γουώτκιν.

Η προβληματική όραση του Λευκάδιου δεν του επέτρεπε να εργαστεί στο τυπογραφείο, όμως στου Γουώτκιν βρήκε στέγη και κυρίως μια ζεστή συντροφιά, καθώς ολόκληρα βράδια συζητούσαν για βιβλία και ιδέες. Ο Γουώτκιν τον έφερε σε επαφή με την γερμανική λογοτεχνία και φιλοσοφία, και ο Λευκάδιος διάβαζε και μετέφραζε κείμενα των ουτοπιστών σοσιαλιστών Φουριέ και Σαιν Σιμον που λάτρευε ο τυπογράφος. Τον καιρό εκείνο, επίσης, ο Λευκάδιος Χερν άρχισε να εργάζεται ως άνθρωπος για όλες τις δουλειές σε μια μικρή εμπορική εφημερίδα, την οποία εγκατέλειψε το 1872 για να εργαστεί ως διορθωτής σε μια εκδοτική εταιρεία. Στη συνέχεια σε μια κίνηση απελπισίας κατάφερε να πείσει τον εκδότη της μεγαλύτερης εφημερίδας του Σινσινάτι να τον προσλάβει δοκιμαστικά. Καλύπτοντας το αστυνομικό δελτίο προκάλεσε μεγάλη εντύπωση η ευρυμάθειά του, ο πρωτότυπος τρόπος που κάλυπτε τα θέματα και η καλλιεργημένη γραφή του. Η τοπική κοινωνία άρχισε να τον αποδέχεται, μέχρις ότου παντρεύτηκε μια νεαρή μιγάδα. Ο γάμος του στάθηκε και η αιτία της απόλυσής του. Αηδιασμένος εγκατέλειψε το Σινσινάτι, για την Νέα Ορλεάνη, τον Νοέμβριο του 1877.

Ο πρώτος καιρός στη Νέα Ορλεάνη δεν ήταν καθόλου εύκολος για τον Λευκάδιο Χερν και ο πειρασμός της αυτοκτονίας πέρασε για μερικές φορές από το μυαλό του. Στις 15 Ιουνίου 1878 έπιασε δουλειά σε μια νέα εφημερίδα, μεταφράζοντας γαλλικά λογοτεχνικά κομμάτια συγγραφέων που αγαπούσε, ενώ ταυτόχρονα φούντωνε μέσα του η επιθυμία να ταξιδέψει.

Εν τω μεταξύ καθιερώνεται ως δημοσιογράφος στην Νέα Ορλεάνη, όμως ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του αιχμάλωτο της επιβίωσης. Τον Δεκέμβριο του 1884 στην Παγκόσμια Βιομηχανική Έκθεση στη Νέα Ορλεάνη την προσοχή του τράβηξαν ιδιαίτερα τα ασιατικά περίπτερα και στο ιαπωνικό περίπτερο μελέτησε με ιδιαίτερη προσοχή τα εκθέματα με την βοήθεια του ειδικού απεσταλμένου της Ιαπωνίας, Ιτζίζο Χατόρι.

Θα ακολουθήσει η επιστροφή του στη Νέα Υόρκη, και κατόπιν θα φύγει για τις Γαλλικές Αντίλλες, όπου θα ζήσει για δύο χρόνια στην Μαρτινίκα. Εδώ θα ολοκληρωθεί μια ιδεολογική στροφή μέσα του: Ο Λευκάδιος Χερν θα απορρίψει τον δυτικό πολιτισμό.

Το ζεστό και υγρό κλίμα της Μαρτινίκας τον εμπόδιζε να γράψει, αν και εκεί έγραψε το καλύτερο βιβλίο του -"Δυό χρόνια στις Γαλλικές Αντίλλες"- πριν πάει στην Ιαπωνία, όμως δεν ήθελε να επιστρέψει στην Νέα Υόρκη.

Το βιβλίο του Πέρσιβαλ Λόουελ "Η Ψυχή της Άπω Ανατολής" του ξύπνησε το παλιό του ενδιαφέρον για την Ιαπωνία, και η πρόταση του περιοδικού Harper για μια παρουσίαση της ζωής της μακρινής εκείνης χώρας ήλθε την κατάλληλη στιγμή.

Τον Μάρτιο του 1900 ο Λευκάδιος Χερν έφυγε από το Βανκούβερ με το πλοίο "Αβησσυνία" για την Γιοκοχάμα.

Χρόνια αργότερα, ως πολίτης της Ιαπωνίας, ο Λευκάδιος Χερν αποτύπωσε σε ένα από τα καλύτερα κείμενά του την πρώτη εντύπωση που έκανε στους επιβάτες του πλοίου "Αβησσυνία" η θέα του ηφαιστείου Φουτζιγιάμα.

"Κοίταζαν λοιπόν ψηλά, ψηλά ως τη καρδιά του ουρανού, κι αντίκρυσαν την επιβλητική κορυφή να ροδίζει σαν θαυμαστό στοιχειωμένο μπουμπούκι λωτού στο ξεχύλισμα της επερχόμενης μέρας.

Εμειναν άφωνοι. Ξαφνικά το αιώνιο χιόνι έλαμψε σαν χρυσάφι, ύστερα άσπρισε όταν ο ήλιος έριξε τις πρώτες αχτίδες του πάνω από την καμπύλη του κόσμου, πάνω από τις σκιερές οροσειρές, πάνω από τα ίδια τα αστέρια, έτσι έμοιαζε. Η βάση του γίγαντα όμως παρέμενε αθέατη.

Η νύχτα έφυγε εντελώς, ένα μαλακό γαλάζιο φως πλημμύρισε το θολωτό ουρανό, τα χρώματα ξεπετάχτηκαν από τον ύπνο. Μπροστά στα μάτια των θεατών φάνηκε ο φωτεινός κόλπος της Γιοκοχάμα με την ιερή κορυφή κι αόρατη πάντα την βάση της, να κρέμεται πάνω από τον κόσμο σαν χιονισμένο φάντασμα στην απέραντη αψίδα της ημέρας".

Ο Λευκάδιος Χερν έφθασε στην Ιαπωνία και αποφάσισε να μείνει εκεί σε μια περίοδο, όπου υπό την απειλή των κανονιοφόρων των ΗΠΑ, ο αυτοκράτορας Κούτσου Χίτο είχε αρχίσει από το 1871 μια πολιτική μεταρρυθμίσεων που διέλυαν τα φεουδαρχικά υπολείμματα της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου και την μετέτρεπαν σε ισχυρή βιομηχανική χώρα με εργοστάσια, σιδηροδρόμους, τραπεζικό σύστημα, και επικοινωνίες. Εκατοντάδες νέοι στάλθηκαν στο εξωτερικό για σπουδές και στα σχολεία έγινε υποχρεωτική η εκμάθηση ξένων γλωσσών και κυρίως της αγγλικής.

Το 1877 ξέσπασε η αντίδραση της παλιάς Ιαπωνίας, μια αντίδραση που επιτάχυνε την οριστική συντριβή της. Δυόμιση χιλιάδες Σαμουράι έκαναν χαρακίρι για την ήττα και όσοι επέζησαν γνώρισαν την απόλυτη φτώχεια και την εξαθλίωση.

Ο Λευκάδιος Χερν βρήκε εργασία ως καθηγητής αγγλικών στη πόλη Ματσούε στην βορειοδυτική Ιαπωνία, ενώ ήταν από τους ελάχιστους, αν όχι ο μόνος, δυτικός που δεν αντιμετώπιζε την Ιαπωνία ως καθυστερημένη χώρα αλλά από την αρχή προσέγγισε τον ιαπωνικό πολιτισμό με μεγάλη αγάπη και σεβασμό.

Ως δάσκαλος ήταν εξαιρετικός και ιδιαίτερα στοργικός με τους μαθητές του, καθώς κατανοούσε πόσο δύσκολο ήταν γι' αυτούς να μάθουν μια γλώσσα που αποτελούσε το εκφραστικό εργαλείο ενός πολιτισμού ολότελα διαφορετικού από τον δικό τους. Ταυτόχρονα τους εμφυσούσε την περηφάνεια για τις παραδόσεις τους. Οι μαθητές του τον λάτρευαν και ήταν αυτοί που πρωτοστάτησαν στην μεταθανάτια διάδοση του έργου του.

Βορειοδυτική Ιαπωνία σημαίνει σάρωμα από τους ανέμους της Σιβηρίας και ο Λευκάδιος Χερν με δυσκολία υπέμενε το κρύο στο παγωμένο ξύλινο σπιτάκι του. Ο Ιάπωνας συνάδελφός του και φίλος του σε όλη του τη ζωή Νισίντα του πρότεινε να παντρευτεί μια γυναίκα της περιοχής και του πρότεινε την Σετζούκο Κοϊζούμι, κόρη οικογένειας σαμουράι που είχαν ξεπέσει λόγων των μεταρρυθμίσεων. Σύμφωνα με την ιαπωνική παράδοση, με το γάμο ο σύζυγος αναλάμβανε να θρέψει και όλη την οικογένεια της συζύγου του και το πιστό οικογενειακό προσωπικό. Αυτό, για τον θαυμαστή της παλιάς Ιαπωνίας, Λευκάδιο Χερν, στάθηκε ιδιαίτερα θελκτικό στοιχείο. Παντρεύτηκε την Σετζούκο και της απαγόρευσε να μάθει έστω και μια λέξη αγγλικά.

Τα σοβαρά προβλήματα υγείας που του προκάλεσε ο δεύτερος χειμώνας στη Ματσούε, υποχρέωσαν τον Λευκάδιο Χερν να ζητήσει μετάθεση για την πόλη Κουμαμότο, μια ολοκαίνουργια στην ουσία πόλη, με κτίρια δυτικού τύπου και χωρίς τους ναούς και τους κήπους που τόσο αγαπούσε στην Ματσούε ο Χερν. Εκεί στο Κουμαμότο ο Χερν αναθεώρησε εν μέρει τις απόψεις του, όμως ήταν βαθιά σκεπτικός για τις συνέπειες αυτού του βίαιου εκσυγχρονισμού στην ψυχή της Ιαπωνίας και αυτό αποτυπώθηκε στο πρώτο του βιβλίο "Ματιές στην άγνωστη Ιαπωνία". Οι μοντερνιστικοί κύκλοι της Ιαπωνίας τον κατηγόρησαν ότι γράφει πράγματα που δεν ενδιαφέρουν τους νέους Ιάπωνες.

Το καλοκαίρι του 1893 η γυναίκα του Λευκάδιου Χερν, Σετζούκο, είναι έγκυος και ο ίδιος πολύ ανήσυχος, λόγω της ασθενικής του κράσης και του αβέβαιου μέλλοντος. Οι πολεμικές επιχειρήσεις της Ιαπωνίας εναντίον της Κίνας είχαν τροφοδοτήσει ένα κλίμα σοβινισμού που στρεφόταν κατά της παρουσίας των ξένων στην Ιαπωνία.

Η δουλειά του ως εκπαιδευτικού κινδύνευε και έτσι ο Λευκάδιος Χερν παρότι είχε αποφασίσει να μην το κάνει ποτέ ξανά, έπιασε δουλειά ως συντάκτης μιας αγγλόφωνης εφημερίδας στο Κόμπε όπου εγκαταστάθηκε τον Οκτώβριο του 1894.

Εκεί τελείωσε το δεύτερο βιβλίο του "Πέρα από την Ανατολή", όπου ασχολείται με την βουδιστική πίστη στην Ιαπωνία, και ένα χρόνο αργότερα το τρίτο του βιβλίο με τον τίτλο "Κοκόρο" -Καρδιά-, όπου το υλικό του προέρχεται από τις ιστορίες της μεσαιωνικής Ιαπωνίας.

Ταυτόχρονα ζητά την ιαπωνική υπηκοότητα και σύμφωνα με την πρακτική υιοθετήθηκε πρώτα από την οικογένεια της γυναίκας του και έγινε Κοϊζούμι (Μικρή Πηγή) και μετά η οικογένεια διάλεξε και το μικρό του όνομα: Γιακούμο Οχτώ Σύννεφα.

Τον Δεκέμβριο του 1896 το Αυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο του Τόκιο του προσέφερε την έδρα του καθηγητή της Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας.

Την περίοδο του Τόκιο έγραψε και τα υπόλοιπα βιβλία του για την Ιαπωνία, τα οποία γνώρισαν μεγάλη επιτυχία στην Δύση, καθώς μετά την νίκη των ιαπωνικών στρατευμάτων κατά της Ρωσίας, η "Δύση" ένιωσε την ανάγκη να κατανοηθούν οι πηγές της ισχύος της Ιαπωνίας.

Τον Μάρτιο του 1903 ύστερα από σύγκρουσή του με τις διοικητικές αρχές του Πανεπιστημίου, ο Λευκάδιος Χερν υπέβαλε την παραίτησή του, μια απόφαση που είχε ολέθριες συνέπειες για την υγεία του. "Έφυγε" στις 26 Σεπτεμβρίου 1904 από οξύ πνευμονικό οίδημα.

Αναπαύθηκε στο παλαιό κοιμητήριο του Κοκουμπέρα. Το 1933 με πρωτοβουλία του ελληνοϊαπωνικού συνδέσμου τοποθετήθηκε αναμνηστική πλάκα στο Μποσκέτο, στον κήπο των ποιητών στη Λευκάδα, μια σεμνή στήλη, δίπλα στις δαφνοστεφανωμένες προτομές του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη και του Άγγελου Σικελιανού.

Ολοκληρώνουμε το σύντομο αυτό σημείωμα με τα λόγια που γράφτηκαν στην επιτύμβια στήλη του Λευκάδιου Χερν μετά από πρωτοβουλία των φοιτητών του:

«Στον Λευκάδιο Χερν, του οποίου η πένα υπήρξε πιο ισχυρή, ακόμα και από την ρομφαία του ένδοξου έθνους που αγάπησε, έθνους η πιο μεγάλη του τιμή υπήρξε ότι τον δέχτηκε στις αγκάλες του ως πολίτη και του προσέφερε, αλίμονο, τον τάφο».

Γιώργος Μηλιώνης



Εργογραφία Λευκάδιου Χερν:

Εντός του κύκλου των ψυχών

Η χώρα των χρυσανθέμων

Ιαπωνικοί Θρύλοι

Ηλέκτρα

Καϊνταν

Κείμενα από την Ιαπωνία (Εκδόσεις Ινδικτος)

Όλεθρος και άλλα διηγήματα

Το αγόρι που ζωγράφιζε γάτες και άλλες ιστορίες (Εκδόσεις Ινδικτος)

_____________________________

πηγή άρθρου http://omogeneia.ana-mpa.gr/press.php?id=14707

ΜΑΡΙΟΡΗ
ΜΑΡΙΟΡΗ

Αριθμός μηνυμάτων : 5300
Εγγραφή : 13/01/2008

Επιστροφή στην κορυφή Πήγαινε κάτω

Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...  Empty ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ "ΜΠΟΣΚΕΤΟ"

Δημοσίευση από ΜΑΡΙΟΡΗ Παρ Ιουλ 01, 2011 3:59 pm

Το Λευκάδιο Χερν τον αγνοούσα έως πολύ πρόσφατα. Όπως δεν εγνώριζα και το νησί που γεννήθηκε, τη Λευκάδα... Ή και Αγία Μαύρα:

https://xarinpaideias.forumgreek.com/t115-topic#408

[...] - Ειπέ μοι τα ονόματα των επτά νήσων, εξ ων η Επτάνησος αποτελείται.

Ο τρίτος μαθητής απήντησεν απνευστί και ομαλή τη φωνή, χωρίς να υπεμφαίνει στίξιν ή παρένθεσιν.

- Κέρκυρα, Κορφοί, Λευκάς, Αγία Μαύρα, Παξοί, Ιθάκη, Κεφαλληνία, Ζάκυνθος και Κύθηρα, Τσέριγον. [...]

[...] - Δάσκαλε, είπε, φέρον την χείρα εις το ους το παιδίον, γιατί, ενώ το χαρτί μας μέσα λέει ότι η Επτάνησος αποτελείται από επτά νήσους, ύστερα βγαίνουν δέκα στο μέτρημα ;

- Τάς εμέτρησες εσύ ;

- Τές εμέτρησα, να!

Και ήρχισε να μετρεί επί των δακτύλων του, « Κέρκυρα, Κορφοί, Λευκάς, Αγία Μαύρα» κτλ.

Οι άλλοι συμμαθηταί του εγέλων εν χορώ διά την πολυπραγμοσύνην του. Το βέβαιον είναι ότι ουδέποτε είχαν υποπτευθεί ότι είχον οιανδήποτε έννοιαν αι λέξεις, όσαι ήσαν τυπωμέναι εντός των βιβλίων των. Ως δια να «μην τους χαλάσει την καρδιάν», επειδή εγέλων, ο διδάσκαλος έσπευσε ν’ απαντήσει:

- Αυτά θα τα μάθετε όταν…

Ίσως ήθελε να είπει « όταν θα πάτε στο ελληνικό Σχολείο ». Αλλά διεκόπη. Την στιγμή εκείνην επέσυρε την προσοχήν του ο θόρυβος, όν είχε προκαλέσει ο Γιαννιός ο Βρυκολακάκης εις το τελευταίον θρανίον. Ο διδάσκαλος ηγέρθη, εσφύριξε δυνατά με την σφυρίκτραν του, εκτύπησε με την βέργαν επί του πρώτου χωλού θρανίου, έρριψεν το τσιγάρον του. Εκοίταξε το ωρολόγιόν του, είδεν, ότι είναι ενδεκάτη παρά τέταρτον, και διέταξε τον πρωτόσχολον να σημάνει την κατ’ ενορίας κατάταξιν, όπως ψαλεί το σύνηθες άσμα της εξόδου και παύσει το πρωϊνόν μάθημα. [...]

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΗΓΗΜΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ: Η Δασκαλομάνα

Αφορμή για να γνωρίσω τη βιογραφία αυτού του καταπληκτικού ανθρώπου στάθηκε η επίσκεψη στη Λευκάδα, λίγο καιρό πριν. Εκεί και τότε είδα την προτομή του σε ένα παρκάκι της πρωτεύουσας του νησιού. Την προσοχή μου όμως και πάλι τράβηξαν οι προτομές άλλων, πιο γνωστών σε μένα. Του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη:

Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...  %2525CE%25259B%2525CE%252595%2525CE%2525A5%2525CE%25259A%2525CE%252591%2525CE%252594%2525CE%252591%252520034B

και που περίμενα να τον συναντήσω στο νησί...

Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...  %2525CE%25259B%2525CE%252595%2525CE%2525A5%2525CE%25259A%2525CE%252591%2525CE%252594%2525CE%252591%252520050

του Άγγελου Σικελιανού, που με ξάφνιασε η παρουσία του καθώς αγνοούσα τη σχέση του με τη Λευκάδα...

Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...  %2525CE%25259B%2525CE%252595%2525CE%2525A5%2525CE%25259A%2525CE%252591%2525CE%252594%2525CE%252591%252520049

Και της Κλεαρέτης Μαλάμου, απλά και μόνο γιατί ήταν η μόνη κυρία ανάμεσα στις προτομές του πάρκου.

Το Λευκάδιο Χερν, παραδέχομαι, πως ούτε καν ενδιαφέρθηκα να τον φωτογραφίσω ξεχωριστά. Μπρος στα τόσα άλλα καινούρια που έβλεπα εκείνη τη μέρα η δική του προτομή δεν κατάφερε να με συγκινήσει στο ελάχιστο. Εξάλλου στο πάρκο ήταν και άλλες άγνωστες προτομές και έβγαλα το βιαστικό συμπέρασμα πως οι Λευκαδίτες θέλησαν να τιμήσουν κάποιους ντόπιους που για τους υπόλοιπους Έλληνες δεν είχαν και ιδιαίτερη σημασία. Αλλιώς δε θα είχα ακούσει στις πέντε δεκαετίες της ζωής μου το όνομά τους;

Συμπέρασμα και βιαστικό και λαθεμένο όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια. Και όπως θα διαπιστώσατε κι εσείς διαβάζοντας το έξοχο αφιέρωμα στο Λευκάδιο Χερν από το Γιώργο Μηλιώνη. Όνομα γνωστό... μα ίσως να πρόκειται και για συνωνυμία. Αν και το κείμενο συνηγορεί υπέρ του εξαίρετου δημοσιογράφου Γιώργου Μηλιώνη που επί σειρά ετών παρακολουθούσα τη ραδιοφωνική του εκπομπή με τίτλο "Ποιητική αδεία", στον 902 αριστερά στα FM.

Ας ξαναγυρίσουμε όμως στο Λευκάδιο Χερν. Και να εξηγήσω πώς και γιατί αναγκάστηκα εκ των υστέρων να ασχοληθώ μαζί του και να μάθω ποιος ήταν...

Επιστρέφοντας λοιπόν στην Ηγουμενίτσα και θέλοντας να παρουσιάσω τις εντυπώσεις μου από το νησί και τις φωτογραφίες που τράβηξα, εκ των πραγμάτων χρειάστηκε να αναζητήσω πληροφορίες στο διαδίκτυο. Εκεί και διάβασα για πρώτη φορά πως το παρκάκι με τις προτομές έχει ένα παράξενο όνομα. Λέγεται Μποσκέτο!

Κι επειδή το ένα φέρνει το άλλο ασχολήθηκα και με τους ... "κατοίκους" του Μποσκέτου. Κι εκείνους που ήξερα πριν φτάσω στη Λευκάδα και τους άλλους που η εκδρομούλα με βοήθησε να τους ανακαλύψω.

Εκείνο λοιπόν ακριβώς το διάστημα έτυχε ο Σχολικός μας Σύμβουλος, ο κ. Μιχαλάς, να μου ζητήσει ένα ενδοσχολικό σεμινάριο με θέμα τις νέες τεχνολογίες στη διδασκαλία των μαθημάτων. Εξαρχής είχα στο νου μου να παρουσιάσω ένα εκπαιδευτικό σενάριο. Να γνωρίσουν οι συνάδελφοι το νέο μοντέλο χρήσης των υπολογιστών στη διδασκαλία.

Κι επίσης αναζητούσα ένα σενάριο που να αγγίζει όλες τις ειδικότητες που εργάζονται στο σχολείο. Το δικό μου λοιπόν που είχα φτιάξει στα πλαίσια του σεμιναρίου της Β' Πληροφορικής, με θέμα το Μεγαλέξαντρο, το βρήκα εντελώς ακατάλληλο. Ενώ κάτι με τσίγκλιζε να παρουσιάσω σενάριο σχετικό με τις διδακτικές επισκέψεις. Ένα κάτι στηριγμένο σε πολλά γιατί.

Να πω εδώ το ένα από αυτά. Την πικρία που ένιωσα ερχόμενη στην Ήπειρο ως προς τον τομέα των διδακτικών επισκέψεων. Στην Αθήνα είχαμε χίλιες επιλογές. Όρεξη να είχες κάθε χρόνο για οργάνωση επισκέψεων σε πολύ ενδιαφέροντες χώρους. Εδώ όμως ούτε εγώ γνώριζα πού μπορώ να πάω τα παιδιά ούτε και βρήκα οργανωμένες πληροφορίες για το ζήτημα των διδακτικών επισκέψεων.

Παράλληλα, προσπαθώντας πρώτα η ίδια να γνωρίσω τον τόπο, δέχτηκα τη μια απογοήτευση μετά την άλλη. Μια από αυτές έχει ήδη κατατεθεί στο φόρουμ. Η αφάνεια της Φανοτής...

https://xarinpaideias.forumgreek.com/t104-topic#401

Και όμοια με τη Φανοτή που μένει κλειδωμένη και επομένως μη επισκέψιμη, μένουν και άλλοι αρχαιολογικοί χώροι αλλά και το ίδιο το Αρχαιολογικό Μουσείο της Ηγουμενίτσας τη χρονιά αυτή δε δεχόταν ομαδικές επισκέψεις!!!

Έτσι όταν στο σχολείο προέκυπτε ζήτημα για διδακτική επίσκεψη είχαμε να επιλέξουμε ή κάτι από νομό Ιωαννίνων ή περίπατο σε γειτονική με το σχολείο περιοχή για να παίξουν και να ξεσκάσουν τα παιδιά. Λες και η Θεσπρωτία δεν έχει δικά της μέρη ή λες και δεν υπάρχει τίποτε άλλο εκτός από την περιοχή των Ιωαννίνων αξιόλογο να γνωρίσουν οι μαθητές μας.

Και βέβαια είναι και το άλλο. Τι ακριβώς ρόλο έχει μια διδακτική επίσκεψη. Να γλιτώσουν τα παιδιά το μάθημα; Όπως συνέβαινε στην εποχή της Δασκαλομάνας του Παπαδιαμάντη;


https://xarinpaideias.forumgreek.com/t115-topic

[...]Εφέτος οι μαθηταί, μετά τον αρραβώνα του διδασκάλου, εύρον μεν πλείονα άνεσιν και ακολασίαν εν τω σχολείω, αλλ’ υπέφεραν στερηθέντες άλλων προσφιλών ψυχαγωγιών. Καθ’ όλον το έαρ, ο διδάσκαλος τυρβάζων περί την αρραβωνιαστικήν του, δεν τους ωδήγησεν ούτε δις να παίξωσιν εις τα λιβάδια, ούτε τρις καθ’ όλον το θέρος να κολυμβήσωσιν εις την Αμμουδιάν. Μεγάλη χαρά και αγαλλίασις ήτο άλλοτε ανά τα ημικύκλια, ότε διεδίδετο από κλάσεως εις κλάσιν, ως σύνθημα, η μαγική λέξις : «Θα μας πάει ο δάσκαλος να παίξουμε! Θα μας πάει ο δάσκαλος να κολυμβήσουμε!». Ο γλυκύς ούτος ψίθυρος αντικαθίστα πάσαν φορτικήν ανάγνωσιν και πάντα επίπονον συλλαβισμόν.

Εξήρχοντο ανά δύο κρατούμενοι, μετά φαιδρού συνεχούς βόμβου, και μετέβαινον εις την χλοεράν πεδιάδα παρά την εσχατιάν της πολίχνης. Εκεί διανεμόμενοι εις δεκαπέντε ή είκοσιν ομάδας, έπαιζον επί μίαν ώραν, περί την δύσιν του ηλίου, το σκλαβάκι και άλλας παιδιάς.[...]

Λέω πως όχι. Δεν είναι αυτός ο σκοπός των διδακτικών επισκέψεων στο σημερινό σχολείο. Όπως και το σχολείο σήμερα δεν πρέπει να είναι σαν εκείνο το ... θηριοτροφείο που περιγράφει ο Σκιαθίτης με το υπόγειο και πηγαίο χιούμορ του, το κρυμμένο στις σχισμές των λέξεων και κάτω από την επιφάνεια. Διαβάστε προσεκτικά τη Δασκαλομάνα. Και προβληματιστείτε. Ακόμη και για τις δικές μας συνήθειες και δη επί των διδακτικών επισκέψεων. Πώς και πότε πρέπει να οργανώνουμε εξόδους από το σχολείο; Απλά και μόνο όταν η μέρα είναι ωραία και έχουμε ανάλογη ψυχική διάθεση;

Και γενικότερα όμως. Με ποιο κριτήριο κάνουμε και τις προσωπικές μας εξόδους; Τι αναζητούμε σ' αυτές; Τη διασκέδαση; Να διαλύσουμε δηλαδή τη σκοτούρα της καθημερινότητας; Ή να καλλιεργήσουμε το χωραφάκι της ψυχής μας; Αδιακρίτως χρησιμοποιούμε σήμερα τους όρους διασκέδαση και ψυχαγωγία. Όμως δεν είναι έννοιες ταυτόσημες. Και σίγουρα το σχολειό συγγενεύει ως χώρος αγωγής με το δεύτερο όρο. Κι όχι με τον πρώτο.

Έτσι κατέληξα να δημιουργήσω ένα σενάριο στηριγμένο σε μια αληθινή δική μου εξόρμηση. Και σε μέρος που δεν είχα ξαναδεί. Καθώς ο μεν δάσκαλος οφείλει πρώτος αυτός να έχει επισκεφθεί το χώρο που θα οδηγήσει τα παιδιά και αφετέρου ο μαθητής χαίρεται περισσότερο επισκέψεις σε μέρη που δεν έχει ξαναγνωρίσει. Η γοητεία του νέου και του άγνωστου...

Και γεννήθηκε το Μποσκέτο! Έτσι τιτλοφόρησα το εκπαιδευτικό σενάριο.

Μπορείτε μάλιστα να το δείτε στο διαδίκτυο στο χώρο που το ανέβασα για τις ανάγκες εκείνης της ενδοσχολικής επιμόρφωσης:

http://faros.forumotion.com/f28-forum

Το περισσότερο υλικό είναι σε τούτο το θέμα:

http://faros.forumotion.com/t232-topic

Και σημειώνω ότι τα ΣΠΟΪΛΕΡ που θα συναντήσετε εκεί ανοίγουν με ένα απλό κλικ του ποντικιού και εμφανίζουν το κρυμμένο κείμενο. Καθαρά για τεχνικούς λόγους η επιλογή των ΣΠΟΪΛΕΡ, για να μη βαραίνει η σελίδα.

Ακόμη όμως και όταν έφτιαξα το "Μποσκέτο" μου, δεν έδωσα τη δέουσα σημασία στο Λευκάδιο Χερν. Το διαπιστώνω τώρα που διάβασα το κείμενο του Μηλιώνη.

Αν λοιπόν κάποια στιγμή κάνω το "Μποσκέτο" πράξη, σίγουρα θα προσθέσω πολλές δραστηριότητες που θα τον αφορούν. Και αρκετές από αυτές θα έχουν να κάμουν με τις ξένες γλώσσες. Κι άλλες με την ίδια τη ζωή του. Και στο πώς μεγαλώνει ένα παιδί που η μοίρα το σημαδεύει όπως το Λευκάδιο με τόσες ατυχίες ή και τραγωδίες.

Βέβαια και οι υπόλοιποι "κάτοικοι" του Μποσκέτου παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Ακόμη και η κυρία της συντροφιάς, η Κλεαρέτη Δίπλα - Μαλάμου. Γι' αυτήν όμως, ως γυναίκα, έδειξα ιδιαίτερο ενδιαφέρον εξαρχής και ενέταξα ήδη στο υπάρχον εκπαιδευτικό σενάριο σχετική δραστηριότητα. Εξάλλου κάθε εκπαιδευτικό σενάριο είναι ένας μπούσουλας εργασίας κι όχι κάτι παγιωμένο που ο εκπαιδευτικός ακολουθεί τυφλά και μιμητικά. Γι' αυτό και λέγεται σενάριο. Ο καθένας μπορεί να το εμπλουτίζει με ιδέες και να το τροποποιεί ανάλογα με τις συνθήκες που θα υλοποιηθεί.

Να, για παράδειγμα, μόλις σήμερα εντόπισα τη σχέση της Δασκαλομάνας με το εκπαιδευτικό σενάριο Μποσκέτο. Και αν ποτέ το θέσω σε εφαρμογή από το κείμενο του Παπαδιαμάντη θα λάβω την αφόρμηση. Και από τα δύο αποσπάσματα που υπάρχουν στην αρχή αυτής της ανάρτησης...
ΜΑΡΙΟΡΗ
ΜΑΡΙΟΡΗ

Αριθμός μηνυμάτων : 5300
Εγγραφή : 13/01/2008

Επιστροφή στην κορυφή Πήγαινε κάτω

Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...  Empty Απ: Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...

Δημοσίευση από ofisofi Παρ Ιουλ 01, 2011 6:03 pm

Πολύ καλή δουλειά. Αλλά θα ήθελα να δω την εφαρμογή της. Μπορείς να συνεργαστείς με τα παιδάκια; Ξέρεις παίζει πολύ μεγάλο ρόλο η εκπαίδευση των παιδιών του Δημοτικού όχι μόνο σε τέτοιου είδους δραστηριότητες αλλά και στην ομαδοσυνεργατική. Πάντως για την εφαρμογή νομιζω ότι χρειάζεται να έχει η τάξη λίγους μαθητές ή να υπάρχουν στην τάξη περισσότεροι από δύο εκπαιδευτικοί.
Σε τέτοια σενάρια π.χ. εκεί που ζητάς να δημιουργήσουν κάτι ή να ανεβάσουν φωτογραφίες κ.λ.π. μπορούν να χρησιμοποιήσουν και το glogster και το vuvox collage

ofisofi

Αριθμός μηνυμάτων : 79
Εγγραφή : 15/06/2011

Επιστροφή στην κορυφή Πήγαινε κάτω

Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...  Empty Απ: Λευκάδιος Χερν-Γιακούμο Κοϊζούμι: Ένας Έλληνας από την Λευκάδα...

Δημοσίευση από ΜΑΡΙΟΡΗ Παρ Ιουλ 01, 2011 9:26 pm

Είμαι τυχερή στον τομέα αυτό. Έχω κάτι αστέρια φέτος που ενίοτε βοηθάνε εκείνα εμένα σε θέματα πληροφορικής! Κι ας είναι μόλις 10 ετών. Θα είδες φαντάζομαι το βίντεο στο πορτάλ σήμερα. Μαθητής μου το έφτιαξε. Εγώ δεν ξέρω να φτιάξω τέτοιας ποιότητας βίντεο. Προφανώς πρέπει να τον ρωτήσω με τι πρόγραμμα δούλεψε για να μάθω κι εγώ...

Και ο αριθμός μαθητών σε μας είναι ο ιδανικός. Φέτος είχα 18 παιδιά. Άλλα τμήματα είχαν και λιγότερα. Σε αντίθεση με τα σχολεία της Αθήνας που έχει γίνει θεσμός το 25άρι τμήμα.

Ενδεικτικό επίσης είναι ότι τρία από τα παιδιά έχουν δημιουργήσει ιστολόγια δικά τους, και ένας έφτιαξε και φόρουμ. Αν δε βιαστούμε οι εκπαιδευτικοί να τα μάθουμε όλα αυτά, στο τέλος θα αλλάξουμε ρόλους με τα παιδιά. Η ψηφιακή εκπαίδευση δεν είναι απλά ανάγκη των καιρών αλλά η μόνη δυνατότητα του σχολείου αν θέλει να διατηρήσει το κύρος του απέναντι στη νέα γενιά.

Το καλό είναι πως τα σχολεία της πρωτοβάθμιας διαθέτουν και στη Θεσπρωτία εργαστήρια, μερικά μάλιστα έχουν εργαστήρια που θα τα ζήλευε και πανεπιστήμιο. Πχ το σχολείο της Παραμυθιάς. Έχουν μεγάλο αριθμό λαπ τοπ που συνδέονται αυτόματα με το ίντερνετ αλλά και διαδραστικό πίνακα. Εμείς έχουμε απλά εργαστήριο με επιτραπέζιους υπολογιστές. Αλλά και έτσι γίνεται δουλειά. Αν βέβαια θέλει κανείς. Γιατί τι να το κάνεις το εργαστήριο αν δεν το χρησιμοποιείς;
ΜΑΡΙΟΡΗ
ΜΑΡΙΟΡΗ

Αριθμός μηνυμάτων : 5300
Εγγραφή : 13/01/2008

Επιστροφή στην κορυφή Πήγαινε κάτω

Επιστροφή στην κορυφή

- Παρόμοια θέματα

 
Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης