Τα Χριστούγεννα του Καροτένιου

Χτες βρέθηκα υποχρεωμένη να συνοδεύσω τον Καροτένιο στα χιόνια. Εκείνος βέβαια επιμένει πως αυτός συνόδευε εμένα αλλά δε θα ασχοληθούμε τώρα με τέτοιες λεπτομέρειες. Η ουσία είναι να μοιραστούμε μαζί σας λίγες από τις εικόνες που κατέγραψαν οι ματιές μας και να σας μεταφέρουμε το αυθεντικό πνεύμα των Χριστουγέννων έτσι όπως φυσάει αμόλυντο στα βουνά της πατρίδας μας και στις χιονισμένες τους κορφούλες.

Να σημειώσουμε ότι προορισμός μας ήταν το έλατο που μιλάει όταν χιονίζει. Αλλά επειδή αυτά είναι για τους ελαφροΐσκιωτους που λέει και ο κυρ Αλέξανδρος από τη Σκιάθο, ας το πούμε πιο πεζά: Το Βλαχώρι της Θεσπρωτίας και νυν Πολύδροσο. Με αφετηρία την Ηγουμενίτσα και διαδρομή τον παλιό εθνικό δρόμο προς Γιάννενα.

Αρχίζουμε με επιλογή από τις καλύτερες εικόνες που είδαμε και στη συνέχεια θα ανεβάσουμε αναλυτικό ρεπορτάζ της περιπέτειας στα χιόνια:

Φυσικά μέχρι στιγμής ιδέα δεν έχετε ποιος είναι ο Καροτένιος μα ούτε εγώ τον γνώριζα μέχρι χτες. Κι όσο άσχημο κι αν ακούγεται αυτό, να τρέχω με έναν άγνωστο και μάλιστα στις ερμιές και στα χιόνια, θα αλλάξετε γνώμη μόλις σας τα πω όλα με το κάπα και το χι. Κάπα όπως λέμε Καροτένιος, και χι όπως λέμε χιόνι αλλά και όπως λέμε καρδιά και χαρά!

Ναι, ξέρω, από κάπα αρχίζει και ο κακός κι από χι ο χαζός, ο χαμένος και το χάλι μας το μαύρο. Εμείς όμως χτες - άντε να σας το πούμε κι αυτό - κάναμε ένα φςςςςς με το μαγικό ραβδάκι της Μαίρης Πόππινς και αφήσαμε πίσω μας και τους κακούς και τα χάλια και τραβήξαμε εκεί που η καρδιά μας λαχταρά και νιώθει χαρούμενη. Κι εσείς αποφασίστε αν θα μας ακολουθήσετε. Με το ζόρι δεν παίρνουμε κανέναν μαζί μας - εσύ, Καροτένιε, να τα ακούς αυτά!!! που πήγες και στρογγυλο...κρεμάστηκες μέσα στο αυτοκίνητό μου, λες και γνωριζόμασταν κι από προχτές!!!

Λοιπόν. Όσοι είστε ακόμη εδώ και θέλετε μέρες που είναι να ξαναγίνετε για λίγο παιδιά ακόμη και αν δεν είστε πια, ακούστε πώς έγιναν τα πράγματα:

Χτες που λέτε, κόντευε μεσημεράκι, έσκασε ξαφνικά μύτη (και τι μύτη!!! υπομονή και θα δείτε παρακάτω) ο Καροτένιος στη ζωή μου! Τρύπωσε όπως σας είπα στο αμάξι μου και τσουφ έδωσε μια και κρεμάστηκε εκεί που οι καθωσπρέπει άνθρωποι κρεμάνε κρεμάστρες με καλοσιδερωμένα ρούχα. Ξέρετε δα, πίσω ακριβώς από τη θέση του οδηγού, στο πίσω παράθυρο...

Εγώ πάλι, που δεν τα πάω καθόλου καλά με το σίδερο κι ούτε έχω λεφτά να πετάω στα καθαριστήρια και στα σιδερωτήρια, εκεί δεν έχω τι να βάλω και μένει πάντα άδεια η κρεμάστρα. Και να το ξέρετε αυτό, αν δε θέλετε να μπαίνει ξαφνικά και να στρογγυλοκάθεται στη ζωή σας ο κάθε άγνωστος. Να μην αφήνετε άδειες θέσεις!

Μπήκε που λέτε ο απρόσκλητος και όχι μόνο κρεμάστηκε και βολεύτηκε πίσω από το κεφάλι μου αλλά άρχισε σε λιγάκι να έχει και απαιτήσεις. Ήμουνα στο δρόμο προς Σελεύκεια εκείνη τη στιγμή, ψώνια ξέρετε και ετοιμασίες των ημερών. Και ξαφνικά ο Καροτένιος βλέπει από το παράθυρο έναν μεγάλο, τεράστιο, ... κουραμπιέ!!!


Βλέπετε εσείς εδώ κανένα κουραμπιέ; Πέστε μου. Γιατί η αφεντιά μου όσο αλαφροΐσκιωτη και αν είμαι κουραμπιέ δε βλέπω! Ο Καροτένιος όμως ξελαρυγγιάστηκε πως ναι, βλέπει, ένα γιγαντιαίο κουραμπιέ! Και ίδρωσα και έπαθα να καταλάβω πως εννοεί το χιονισμένο βουνό στο βάθος! Εκείνος όμως δεν καταλάβαινε με τίποτε τι θα πει χιόνι. Και χτυπιόταν πέρα δώθε στο τζάμι ότι τον κοροϊδεύω για να πάω μετά μόνη μου και να φάω το γιγαντιαίο κουραμπιέ!

Έλα Χριστέ και Κύριε! φώναξα θυμωμένη. Για να με ειρωνευτεί το ζωντόβολο πως ακόμη ο Χριστούλης είναι αγέννητος και καλά θα κάνω να μην τον πιάνω στο στόμα μου ακόμη δε γεννήθηκε!

Εδώ που τα λέμε κι εγώ όταν είδα πρώτη φορά χιόνι, παιδάκι της Αθήνας τότε, το πέρασα για γιαούρτι. Και έχει να λέει η μάνα μου πως χτύπαγα τα χεράκια μου και φώναζα "Ποπό γιούτιιιιιιι!!!", δηλαδή ποπό γιαούρτι. Τι να σου κάνει λοιπόν κι ο Καροτένιος; Αυτός φταίει που δεν έχει ξαναδεί χιονισμένο βουνό και το νομίζει για κουραμπιέ;

Φταίνε, μωρέ, τα παιδιά για όσα δεν ξέρουν; Δικό μας είναι το φταίξιμο, κι ας μη μας αρέσει να το παραδεχόμαστε. Κι επειδή όλο το προηγούμενο βράδυ μάτι δεν έκλεισα με κάτι τέτοιες σκέψεις και ενοχές ασήκωτες, για τα δικά μας λάθη που βασανίζουν τα καημένα τα παιδιά, αφορμή έψαχνα να βγάλω το κρίμα από πάνω μου.

- Επιμένεις λοιπόν πως είναι κουραμπιές; Κάτσε και θα δεις! του είπα και δρόμο πήρα και δρόμο άφησα για να δει επιτέλους ο Καροτένιος μου χιόνι τι πάει να πει...

---

Κι αν νομίζετε πως απλά με έπιασε χριστουγεννιάτικα να λέω παραμύθια, τότε δεν ξέρετε ότι τα παραμύθια μαρτυράνε μόνο την αλήθεια και μάλιστα αυτή που είναι τόσο μεγάλη και δε χωράει σε κανονικές ιστορίες...

Εδώ κοντεύουμε στον Παραπόταμο, στη Βάρφανη που τη λέγανε παλιά. Κι ο Καροτένιος, με το δίκιο του, εξακολουθεί να νομίζει ότι υπάρχει κουραμπιές εκεί πέρα στο βάθος...

- Εντάξει, Καροτένιε μου, κι εγώ όταν ζούσα εδώ στον Παραπόταμο, κι ήμουν και λιγάκι μεγαλύτερη από σένα, πίστευα και αν πίστευα πράγματα που μεγαλώνοντας βγήκανε όλα πλάνες και ψέματα. Και για τους άλλους και για μένα την ίδια ακόμη.

Και πιάνω και του λέω μια παλιά ξεχασμένη ιστορία. Τόσο παλιά και τόσο ξεχασμένη που μόνο σε Καροτένιους αξίζει να τη λες μπας και καταλάβουν πως οι άνθρωποι άλλο είναι και άλλο δείχνουν και πως είχε δίκιο εκείνος ο σοφός που έλεγε ότι χειρότερο ζώο από τον άνθρωπο δεν υπάρχει. Γιατί τα ζώα δεν έχουν μυαλό να κρίνουν το καλό και το κακό, ο άνθρωπος όμως που ξεπέφτει και φέρνεται σαν ζώο δεν έχει καμιά δικαιολογία. Όταν μάλιστα βλάφτουν με τον τρόπο τους παιδιά, τότε να τους κρεμάνε ανάποδα πρέπει!

Άκουσε ο Καροτένιος για κρέμασμα και τον είδα στο καθρεφτάκι να προσπαθεί να κατέβει από την ... κρεμάστρα του.

- Όχι, Καροτένιε μου, δεν το λέω για σένα. Όπως δεν είπα όσα είπα για ανθρώπους αυτού του χωριού.

Κι έκοψα εκεί απότομα την κουβέντα μη μου ξεφύγει καμιά λέξη που δεν είναι για τα αυτιά του Καροτένιου και τα μάτια του κάθε περίεργου. Έτσι κι αλλιώς εκείνος ο παλιάνθρωπος κατάφερε και την έβγαλε καθαρή χάρη στις γνωριμίες που είχε και στη θέση του. Άσε που είναι και πεθαμένος χρόνια. Τι να λέμε τώρα για πεθαμένο άνθρωπο; Εδώ έχουμε άλλα να μας καίνε και να μας τσουρουφλίζουν. Ειδεμή δε θα παίρναμε τους δρόμους για τα βουνά παρέα με ... Καροτένιους και για να συναντήσουμε το έλατο που μιλάει όταν χιονίζει! Κι άσε τώρα να σου λέω για κουραμπιέδες, είναι που προσπαθώ να ξορκίσω όλο το μαύρο που πλάκωσε πάλι την ψυχή μου και μάλιστα χρονιάρες μέρες.

Κατηφορίζοντας για Ρίζιανη και με τον ορίζοντα να έχει γεμίσει ... κουραμπιέδες!

Φτάνοντας πια στο ίσιωμα δίπλα στη Ντόλιανη, ο Καροτένιος προβληματίστηκε αν είναι κουραμπιές ή τούρτα με σαντιγί!

Κουράγιο, του λέω, να φτάσουμε στη Μενίνα. Κι έχει εκεί ένα φούρνο που κάνει τους ωραιότερους κουραμπιέδες και τα πιο νόστιμα μελομακάρονα σε όλη τη Θεσπρωτία. Θα πάρω ένα μεγάλο κουτί και θα χορτάσει η κοιλίτσα σου και η δική μου, γιατί της πείνας τα καμώματα θαρρώ είναι αυτά που μια περνάς τα χιονισμένα βουνά για κουραμπιέδες και μια για τούρτες με σαντιγί!

Η ... τούρτα με τη σαντιγί! Κάπου στα δεξιά η Παραμυθιά. Και η Εγνατία. Εμείς όμως τραβάμε αριστερά, από τον παλιό δρόμο για Γιάννενα. Και θα περάσουμε κατά μήκος της οροσειράς μέχρι στο βάθος πέρα...

Κι ιδού επιτέλους αυτό το βάθος! Φορτωμένοι πια με τα χίλια καλά από το φούρνο στη Μενίνα κι έχοντας περάσει την Αβαρίτσα, τους Παγανιούς, την Πετροβίτσα και την Πλακωτή. Τις χίλιες δηλαδή στροφές και χωρίς να συναντήσουμε ούτε ένα αμάξι μα ούτε και χιόνι. Τα πρώτα σημάδια φάνηκαν μόνο σαν πήραμε τη στροφή για Βαρδακώστα. Και ήταν να σου κόβεται η ανάσα. Δεν το περίμενα τόσο χιόνι. Κι ας με προειδοποίησε και ο ταξιτζής στη Μενίνα ότι δεν κατάφερε το πρωί να φτάσει Βλαχώρι και να πάρει τα παιδάκια για το σχολειό.

Έλεγα πως θα είναι όπως πέρυσι. Μα άλλο το χιόνι το περσινό και άλλο τώρα.

Και να έχω και τον Καροτένιο μαζί. Ώρες να κάνω κανένα χουνέρι όπως τότε που έσερνα το Γλύκα, δώρο της φιλενάδας μου της Χριστίνας και που έχει αύριο τη γιορτή της. Ντελαπάρισμα και με το δρόμο στεγνό. Πέρασαν όμως πολλά χρόνια και οι άνθρωποι ξεχνάνε τι πάθανε, ξέχασα κι εγώ, και πήρα χειμωνιάτικα τους δρόμους με χιόνια και πάγους. Και να πάθω δηλαδή τίποτε, θα πουν όλοι καλά να πάθω. Ο Καροτένιος όμως; Αυτός τι φταίει;;;

Στο βάθος το ταβερνάκι της Ιππολύτης. Στην άκρη του πουθενά. Εδώ κι αν είναι μαγεία τέτοιες ώρες να σταματήσεις και να παραγγείλεις τσίπουρα και ό,τι άλλο τραβάει η καρδιά σου.


Μα έχω μαζί μου τον Καροτένιο και πρέπει να βιαστώ. Να φτάσουμε στο έλατο που μιλάει όταν χιονίζει.

Και μια και είπα Καροτένιος. Σαν πολύ ήσυχος είναι αυτός; Πού είναι αυτά που έλεγε για κουραμπιέδες και σαντιγί;

Γυρνάω και τι να δω. Χωμένος ολόκληρος μέσα στο κουτί με τους κουραμπιέδες, κουραμπιές κι αυτός πια - γεμάτος άχνες και πάχνες, χαμπάρι δεν είχε πάρει πως φτάσαμε στα χιόνια.

- Εϊ, φιλαράκο, του φωνάζω. Για δες λιγάκι έξω. Σου φαίνεται αυτό για κουραμπιές;

Σκαρφαλώνει στον ώμο μου και σκύβει έξω από το παράθυρο. Κοιτάει, κοιτάει και του έχει κοπεί η μιλιά. Όπως κόβεται σε όλους όσους δουν κάτι που τους ξαφνιάζει. Κάτι καινούριο και πρωτόγνωρο. Είτε από θαυμασμό, είτε από φόβο και σίγουρα από την έκπληξη...

53ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Ιωαννίνων - Ηγουμενίτσας. Τα 53 μετρημένα από Γιάννενα. Λιγότερα από Ηγουμενίτσα. Κάπου σαράντα νομίζω.

Στο βάθος εμφανίζεται η Μουργκάνα, αριστερά της η Βελούνα και δεξιά της η Νεμέρτσικα και ο Κασιδιάρης.

- Καροτένιε μου, εκεί δες! Τέσσερις κουραμπιέδες για σένα!!!

Φτάνουμε και στο μνημείο της Αντίστασης. Γεμάτος ο τόπος μας μνημεία. Γεμάτος ιστορία και αγώνες. Ενάντια σε ξένους και ντόπιους δυνάστες...

Ευτυχώς έχει περάσει το γκρέιντερ και ο δρόμος είναι κατακάθαρος. Ούτε πάγο βλέπω. Ο ήλιος είναι στις δόξες του και ο παγετός που ανάγκασε τον ταξιτζή να γυρίσει πίσω έχει από ώρα λιώσει.

Στ' αριστερά η Μίχλα, η Μουργκάνα στο βάθος. Και πίσω από τη Μουργκάνα η Αλβανία και το παλιό χωριό της φάρας μου, η Σωτήρα. Στην Αλβανία πια...

- Το φαντάζεσαι, Καροτένιε; Να μην είχαν έρθει από δω οι παππούδες τριακόσια χρόνια πριν. Να είχαν μείνει στην απέκει Ήπειρο; Τι θα ήμουν σήμερα, Καροτένιε μου; Πολλά νομίζουμε για τους εαυτούς μας πως είμαστε και ξεχνάμε πως βασικά ένα άθυρμα της μοίρας είμαστε και τίποτε άλλο. Ένα θνητό άθυρμα της μοίρας.

Η σελίδα κοντεύει να γεμίσει... Δεκαπέντε αναρτήσεις χωρά η κάθε σελίδα. Όποιος θέλει να συνεχίσει το ταξίδι στα χιόνια δεν έχει παρά να αναζητήσει κάτω και δεξιά από την 15η ανάρτηση τα κουτάκια που λένε για τις σελίδες. Και να πατήσει την επόμενη ή την προηγούμενη κατά περίσταση...

Και ιδού τα πλέον γνήσια και αυθεντικά δέντρα των Χριστουγέννων!!! Που τόσα χρόνια γέμιζα το ψεύτικο με βαμπάκι και νόμιζα ότι έτσι γιορτάζω Χριστούγεννα...

- Ακούς, Καροτένιε; Μια ψευδαίσθηση συχνά ολόκληρη η ζωή μας... Και έρχεται ένα κλικ, ένα απρόσμενο της μοίρας χαστούκι, να μας ξυπνήσει. Πως δε θα ζούμε για πάντα. Και πως αν κάτι το θέλουμε πολύ, πρέπει να παίρνουμε την απόφαση και να κυνηγάμε το όνειρό μας. Ούτε στιγμή να μην αφήνουμε να πάει χαμένη. Κάθε μέρα, Καροτένιε μου, να τη ζεις σαν να είναι η τελευταία...

Να και το σπίτι της κολλητούλας μου. Το πατρικό της δηλαδή. Γιατί η ίδια ζει, όπως ζούσα κι εγώ μέχρι πέρυσι, εδώ και δεκαετίες στην Αθήνα. Εδώ ζούσαν οι γονείς της. Πέρυσι, χειμώνας ήταν, έφυγε και η μάνα της.

Χους ει. Και εις χουν...

Και το χιόνι τα ίδια. Σήμερα είναι, αύριο δεν είναι. Περαστικό και φευγάτο σαν εμάς...